شخصیت مهم ایرانی زیادی در طول تاریخ، در کشورهای مختلف جهان از دنیا رفته و به خاک سپرده شده‌اند. برخی از این افراد، از گذشته‌های دور و به دلیل گستره تمدن و فرهنگ ایرانی در مناطق همسایه، در سرزمین‌هایی که امروز جزئی از کشورهای دیگر محسوب می‌شوند، آرمیده‌اند. برخی دیگر نیز در دهه‌های اخیر، به دلایل مختلف (سیاسی، علمی، هنری و…) خارج از ایران زندگی کرده و در همانجا فوت کرده‌اند. در ادامه به معرفی آرامگاه ۱۰ شخصیت مهم ایرانی در خارج از کشور می‌پردازیم:
آرامگاه 10 شخصیت مهم ایرانی
آرامگاه مولانا جلال‌الدین محمد بلخی (مولوی)
- کشور: ترکیه
- محل دفن: قونیه، ترکیه
- اهمیت: یکی از بزرگترین شاعران و عارفان فارسی‌زبان جهان. اگرچه زاده بلخ (افغانستان کنونی) است، اما بخش عمده‌ای از زندگی و آثار خود را در قونیه (روم سلجوقی آن زمان) گذراند و در همانجا نیز به خاک سپرده شد. آرامگاه وی در قونیه، امروزه به موزه و مرکز فرهنگی مهمی برای پیروان طریقت مولویه و دوستداران شعر و عرفان تبدیل شده است.
آرامگاه نظامی گنجوی
- کشور: جمهوری آذربایجان
- محل دفن: گنجه، جمهوری آذربایجان
- اهمیت: یکی از بزرگترین شاعران حماسه‌سرای ایران در قرن ششم هجری و خالق “خمسه” یا “پنج گنج”. گنجه زادگاه و محل زندگی او بوده است. آرامگاه نظامی در گنجه، با معماری شاخص، مورد بازدید دوستداران ادبیات فارسی است.
ابوریحان بیرونی
- کشور: افغانستان
- محل دفن: غزنی، افغانستان
- اهمیت: دانشمند برجسته ایرانی در علوم مختلف از جمله ریاضیات، نجوم، فیزیک، تاریخ، جغرافیا و داروشناسی در قرن چهارم و پنجم هجری. او در خوارزم (از سرزمین‌های باستانی ایران) زاده شد و سال‌ها در غزنی به تحقیق و تألیف پرداخت و در همانجا درگذشت.
آرامگاه رودکی سمرقندی
- کشور: تاجیکستان
- محل دفن: روستای پنج‌رودک (پنجکنت)، شمال تاجیکستان
- اهمیت: پدر شعر فارسی و از اولین شاعران بزرگ پارسی‌گوی پس از اسلام در دوره سامانیان. او در رودک سمرقند (تاجیکستان کنونی) زاده شد و در همانجا نیز آرام گرفت. آرامگاه او امروزه یک مکان فرهنگی و زیارتی در تاجیکستان محسوب می‌شود.
آرامگاه ناصرخسرو قبادیانی
- کشور: افغانستان
- محل دفن: ایالت بدخشان، افغانستان
- اهمیت: شاعر، فیلسوف، حکیم و جهانگرد بزرگ ایرانی در قرن پنجم هجری. او در قبادیان بلخ (افغانستان کنونی) زاده شد و پس از سفرهای طولانی و نوشتن “سفرنامه” مشهور خود، در یمگان بدخشان آرام گرفت.
آرامگاه امیرکبیر (میرزا تقی‌خان فراهانی)
- کشور: عراق
- محل دفن: کربلا، حرم امام حسین (ع)
- اهمیت: صدراعظم مقتدر و اصلاح‌گر ایران در دوره ناصرالدین‌شاه قاجار. او پس از عزل و تبعید به کاشان، در حمام فین به شهادت رسید. پیکر او ابتدا در کاشان دفن شد، اما سپس به کربلا منتقل و در صحن حرم امام حسین (ع) به خاک سپرده شد.
رضا شاه پهلوی
- کشور: مصر
- محل دفن: مسجد رفاعی، قاهره، مصر
- اهمیت: بنیان‌گذار سلسله پهلوی و شاه ایران (۱۳۰۴-۱۳۲۰ شمسی). او پس از تبعید به آفریقای جنوبی، در ژوهانسبورگ درگذشت. پیکر او ابتدا به مصر منتقل و در مسجد رفاعی قاهره دفن شد. پس از انقلاب اسلامی ایران، پیکرش به ایران بازگردانده و در حرم شاه عبدالعظیم حسنی (شهر ری) به خاک سپرده شد. (توجه: برخی منابع همچنان از مسجد رفاعی به عنوان محل دفن اصلی یاد می‌کنند، اما در حال حاضر پیکر وی در ایران است.)
محمدرضا شاه پهلوی شخصیت مهم ایرانی
- کشور: مصر
- محل دفن: مسجد رفاعی، قاهره، مصر
- اهمیت: آخرین شاه ایران و دومین پادشاه سلسله پهلوی. پس از انقلاب اسلامی و خروج از ایران، در مصر درگذشت و در مسجد رفاعی قاهره به خاک سپرده شد. آرامگاه او در کنار آرامگاه پدرش در این مسجد قرار دارد.
آرامگاه صادق هدایت شخصیت مهم ایرانی
- کشور: فرانسه
- محل دفن: گورستان پرلاشز، پاریس، فرانسه
- اهمیت: از پیشگامان داستان‌نویسی نوین ایران و نویسنده شهیر رمان “بوف کور”. او در دوران پایانی زندگی خود در پاریس اقامت داشت و در سال ۱۳۳۰ شمسی در همانجا درگذشت و به خاک سپرده شد. پرلاشز یکی از معروف‌ترین گورستان‌های جهان است که بسیاری از هنرمندان و شخصیت‌های برجسته دنیا در آن دفن شده‌اند.
غلامحسین ساعدی (گوهر مراد)
- کشور: فرانسه
- محل دفن: گورستان پرلاشز، پاریس، فرانسه
- اهمیت: پزشک، نویسنده، نمایشنامه‌نویس و فیلمنامه‌نویس برجسته معاصر ایران. ساعدی پس از انقلاب اسلامی به پاریس مهاجرت کرد و در سال ۱۳۶۴ شمسی در همانجا درگذشت و در کنار صادق هدایت در گورستان پرلاشز به خاک سپرده شد.
این فهرست تنها شامل تعداد محدودی از شخصیت مهم ایرانی است که در خارج از کشور آرامیده‌اند و بسیاری دیگر از دانشمندان، شاعران، هنرمندان و سیاستمداران ایرانی نیز در سرزمین‌های دیگر جهان مدفون هستند.
سوالات متداول
معروف‌ترین شاعر ایرانی که آرامگاهش در خارج از کشور است، کیست؟
مولانا جلال‌الدین محمد بلخی (مولوی) که آرامگاهش در قونیه ترکیه قرار دارد.
نظامی گنجوی، شاعر بزرگ ایرانی، در کدام کشور دفن شده است؟
آرامگاه نظامی گنجوی در شهر گنجه، در جمهوری آذربایجان قرار دارد.
آرامگاه ابوریحان بیرونی، دانشمند نامدار ایرانی، در کدام کشور است؟
ابوریحان بیرونی در غزنی افغانستان به خاک سپرده شده است.
رودکی، پدر شعر فارسی، در کجا دفن شده است؟
آرامگاه رودکی در روستای پنجکنت، در تاجیکستان قرار دارد.
